Warunkiem skutecznego postawienia zarzutów osobie, która dopuściła się oszustwa, jest ustalenie, że, dążąc do wzbogacenia się, od samego początku działała z zamiarem wprowadzenia pokrzywdzonego w błąd albo wykorzystania błędnych przeświadczeń lub niezdolności pokrzywdzonego do należytego pojmowania.
Dlatego bardzo istotne jest, by zwrócić uwagę na dowody świadczące o umyślnym i zamierzonym działaniu sprawcy.
WAŻNE! W zależności od tego, jak sprawca się z Tobą kontaktował, możesz w różny sposób postarać się o dowody świadczące o jego zamierzonym działaniu, np.:
- jeżeli sprawca oszustwa kontaktował się z Tobą telefonicznie, sprawdź, czy na Twoim telefonie nie wyświetlał się numer, z którego do Ciebie dzwonił. Pamiętaj, że Policja ma uprawnienia, by uzyskać bilingi rozmów telefonicznych, na których są dane o rozmowach przychodzących lub wychodzących.
- jeżeli sprawca oszustwa prowadził z Tobą jakąkolwiek korespondencję, zachowaj ją i przedstaw Policji.
- jeżeli doszło do spotkania pomiędzy Tobą i sprawcą oszustwa, zastanów się, czy nikt nie był świadkiem tych spotkań, a jeśli tak, podaj dane takiej osoby Policji.
- zastanów się na spokojnie, co jeszcze pamiętasz, a co może świadczyć o zamierzonym działaniu sprawcy oszustwa i wszelkimi informacjami podziel się z Policją.
Ściganie sprawcy
Oszustwo jest przestępstwem ściganym z urzędu. To znaczy, że po przyjęciu zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, Policja/Prokuratura z własnej inicjatywy podejmie konieczne działania. Wystarczy zatem, że złożysz zawiadomienie o przestępstwie. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy oszustwa dopuściła się osoba dla Ciebie najbliższa, tzn. Twój małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca z Tobą w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca z Tobą we wspólnym pożyciu (art. 115 § 11 Kodeksu karnego). Wówczas ściganie sprawcy nastąpi wyłącznie na Twój wniosek.Oznacza to, żePolicja/ Prokuratura nie podejmie działań z własnej inicjatywy, ale dopiero po uzyskaniu Twojej pisemnej zgody. W takim wypadku należy złożyć zawiadomienie o przestępstwie oraz wniosek o ściganie.
Zawiadomienie o przestępstwie
Ustne zawiadomienie o przestępstwie
Policję można zawiadomić o popełnionym przestępstwie ustnie – do protokołu spisanego przez funkcjonariusza na komisariacie Policji. Wówczas osoba składająca zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa zostanie poproszona o podpisanie tego protokołu. Zostanie również poinformowana o uprawnieniach i obowiązkach przysługujących jej, jako osobie pokrzywdzonej
WAŻNE! Spokojnie i uważnie przeczytaj protokół. Jeżeli masz wątpliwości, jakiegoś fragmentu nie rozumiesz, poproś funkcjonariusza Policji o wyjaśnienie. Nie podpisuj protokołu, jeżeli nie zgadzasz się z jego treścią. Funkcjonariusz Policji ma obowiązek poinformowania Cię o Twoich uprawnieniach i obowiązkach, jako osoby pokrzywdzonej (art. 16 Kodeksu postępowania karnego).
Pisemne zawiadomienie o przestępstwie
Jeżeli zdecydujesz się na sporządzenie pisemnego zawiadomienia o przestępstwie (art. 119 Kodeksu postępowania karnego), pamiętaj o:
- oznaczeniu jednostki Policji/Prokuratury, do której składasz zawiadomienie, wraz z podaniem jej adresu,
- podaniu swoich danych personalnych (imię i nazwisko) oraz adresu zamieszkania,
- zatytułowaniu pisma „Zawiadomienie o przestępstwie”,
- opisaniu sprawy, której to zawiadomienie dotyczy (podaj zwięźle jak najwięcej konkretnych informacji o tym, co się wydarzyło, przedstaw dokumenty, maile, itp., wszystko, z czego można wnioskować o zamiarze sprawcy odniesienia korzyści majątkowej Twoim kosztem),
- podaniu wszystkich informacji, które mogą być pomocne Policji/Prokuraturze w wykryciu sprawcy, w tym dane ewentualnych świadków. Jeżeli imię i nazwisko ewentualnego świadka nie są Ci znane, warto podać informacje, które pozwolą ustalić, o kogo chodzi, np. pracownik poczty, kasjerka w banku, itp.,
- podpisaniu się pod pismem i podaniu daty złożenia zawiadomienia o przestępstwie.
Zawiadomienie o przestępstwie najlepiej złożyć na komisariacie osobiście albo za pośrednictwem poczty.
